De therapeut moet even evident worden als de tandarts

26 februari is ‘Vertel een sprookje’ dag, maar voor 1 op 5 jongeren is het leven allesbehalve een sprookje.

Vooral jongeren tussen 17 en 25 jaar maken heel wat ingrijpende veranderingen door (werken, studeren, alleen wonen, …). Op dat moment hebben ze meer dan ooit nood aan een luisterend oor of een helpende hand, maar het merendeel van de jongeren weet niet waar naartoe. Daarnaast stuiten ze ook op breuklijnen in de hulpverlening, met eindeloze wachtlijsten tot gevolg.

Jongvolwassenen weten vaak niet dat het JAC, het jongerenaanbod van het CAW, er speciaal voor hen is. De professionele hulpverleners van het JAC werken bovendien volledig gratis en anoniem.

Anouk Torbeys (De Standaard) interviewde twee jongeren over hun ervaringen met het JAC.

Terwijl Steff Wynants worstelde met een moeilijke thuissituatie, kreeg Abhi De Beukelaer het verlies van een dierbare moeilijk verwerkt. Beiden gleden op die manier al snel van het rechte pad af. Mede dankzij het JAC, het jongerenaanbod van het CAW (Centrum Algemeen Welzijnswerk), zit hun leven weer op het juiste spoor. ‘Ook vandaag kan ik er nog steeds binnenwandelen voor een praatje of om een probleem te bespreken’, zegt De Beukelaer, die hotelmanager is. ‘Ik heb er nu minder nood aan, maar het doet deugd te weten dat ik er nog steeds terechtkan, ook al ben ik nu meerderjarig.’ 

Via hun middelbare school klopten zowel Wynants als De Beukelaer voor het eerst aan bij het JAC toen ze veertien waren. Wynants werkt vandaag bij McDonalds. ‘Nu gaat het prima met mij en is het makkelijker om openlijk te praten over mijn tijd bij het JAC. Destijds heb ik het nooit aan iemand verteld. Met persoonlijke problemen loop je nu eenmaal niet te koop.’ 

Samen met De Beukelaer (21) praat Wynants (20) vandaag wel over zijn mentale gezondheid en ziet hij het belang in van tijdig hulp te zoeken. Beiden willen ze leeftijdsgenoten inspireren. ‘Het JAC binnenwandelen en vertellen over mijn problemen was een enorme sprong in het diepe, maar een sprong die ervoor heeft gezorgd dat ik niet kopje-onder ging’, aldus Wynants. 

Goed gesprek 

Met een nieuwe campagne die het JAC vandaag lanceert, wil het vooral jongeren tussen 17 en 25 jaar laten kennismaken met het jongerenaanbod van het CAW. Hoewel het al bestaat sinds de jaren 70 en meer dan vijftig vestigingen heeft over heel Vlaanderen, bereikt het JAC nog te weinig jongvolwassenen. ‘Onze deur staat open voor zowel tieners als jongvolwassenen’, verduidelijkt Shari Robijns, die voorzitter is van de werkgroep jongeren bij het CAW. ‘De eerste stappen naar de volwassenheid gaan vaak gepaard met veel veranderingen. Voortstuderen of alleen gaan wonen brengt stress met zich mee. Als je dan ook relatieproblemen hebt of een moeilijke thuissituatie kent, kunnen de kopzorgen zich snel opstapelen. Ook die jongeren kunnen nog terecht bij ons. We geven ondersteuning bij heel uiteenlopende zaken, al merken we dat er veel vragen binnenstromen over mentale gezondheid. Daar ligt ook de focus van onze huidige campagne.’ 

In september bleek nog uit de eerste resultaten van een grootschalig onderzoek van de KU Leuven dat één op de vijf scholieren kampt met psychische klachten. De studie werd afgenomen bij bijna 2.000 jongeren van twaalf, veertien en zestien jaar. Hoofdonderzoeker Inez Germeys wees er toen in De Standaard op dat de klachten die jongeren hebben, niet meteen tot grote bezorgdheid moeten leiden. ‘De klachten die we hebben opgevangen, horen ook een beetje bij het opgroeien. Wees dus niet te snel in paniek, maar hou wel de vinger aan de pols.’ ( DS 25 september). Inge De Jonghe van Tejo, een ander initiatief rond laagdrempelige hulpverlening voor jongeren, zei dan weer dat ze ‘geen heil ziet in het almaar verder uitbreiden van de professionele hulpverlening. Wat jongeren nodig hebben, is een goed gesprek. Iemand die echt naar hen luistert.’ ( DS 16 oktober) 

Anonimiteit 

Een rondvraag van de Vlaamse Jeugdraad enkele jaren geleden leerde ook dat één op de drie jongeren zich niet goed in zijn vel voelt en niet goed weet waar hij terechtkan voor ondersteuning. Eveline Meylemans is jongerenadviseur mentaal welzijn bij de Vlaamse Jeugdraad en ging in gesprek met enkele jongeren. ‘Ze zijn vooral op zoek naar een veilige plek waar ze kunnen binnenwandelen zonder een hoog prijskaartje te betalen en waar ze anoniem kunnen blijven. Als een sessie bij de psycholoog wordt terugbetaald, verloopt dat via het ziekenfonds en dus via de ouders’, aldus Meylemans. 

Het JAC is alleszins wel gratis, vrijblijvend en anoniem. ‘Je loopt binnen en vertelt op eigen tempo je verhaal. Daarna wordt er in samenspraak gezocht naar mogelijke oplossingen’, weet Steff Wynants. ‘Je hangt niet vast aan verplichte sessies. Alles verliep zo discreet en gemoedelijk, dat ik pas achteraf besefte dat ik eigenlijk een soort therapie heb gekregen.’ 

Alle Rode Neuzendagen ten spijt, blijft het niet evident voor jongeren om over hun kopzorgen te praten. Abhi De Beukelaer: ‘Vandaag zie ik dat het geen schande is om ervoor uit te komen dat ik met psychische problemen heb gekampt en hulp heb gezocht. Niet iedereen hoeft daarom alle details te kennen, maar praten over je mentale gezondheid mag geen taboe zijn. Zeggen dat je morgen naar een therapeut gaat, moet even evident worden als zeggen dat je morgen naar de tandarts gaat.’ 

Bron: www.destandaard.be – Anouk Torbeyns – 26 februari 2020