Wat betekent LGBTI+ en transgender?

LGBTI+ staat voor lesbisch, gay (homoseksueel), biseksueel, transgender en interseks. De ‘+’ omvat alle andere gender- of seksuele identiteiten, expressies en oriëntaties die daarnaast nog bestaan. Transgender zijn verwijst niet naar een seksuele oriëntatie. Wél naar de genderidentiteit: hoe iemand zich innerlijk voelt: als man, vrouw (afwisselend) beiden of geen van beiden.

Het CAW bij transgendervragen

Samenwerking Transgender Infopunt en CAW

CAW werkt sinds 2019 structureel samen met het Transgender Infopunt (TIP). CAW Oost-Vlaanderen is referentie-CAW voor het transgender thema. Het TIP is ingebed in het UZ Gent en voorziet in wetenschappelijk onderbouwde antwoorden rond het transthema.

Het aantal trans personen dat informatie en ondersteuning zoekt, blijft jaarlijks groeien. Daarom besloot de overheid in 2019 dat de expertise rond het transthema niet langer op één locatie gecentraliseerd kon blijven. Zo kunnen personen met een transspecifieke hulpvraag naast het TIP nu ook terecht binnen de reguliere werking van de CAW’s.

Op 1 januari 2019 ging de structurele samenwerking tussen het TIP en CAW officieel van start. Het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) Oost-Vlaanderen fungeert daarbij als het referentie-CAW voor het transthema. Het transthema wordt daarnaast verankert binnen alle CAW-structuren. Binnen Vlaanderen en Brussel zijn er in totaal 11 CAW’s. Bij elk van deze CAW’s kan je als transgender persoon terecht. Voor een CAW-locatie in jouw buurt, klik hier.

Ben je tussen 12 en 25 jaar? Dan ben je welkom bij het JAC, het jongerenaanbod van het CAW. Voor een JAC-locatie in jouw buurt, klik hier.

Liaison TIP-CAW

Socioloog-seksuoloog Melanie Verbeke is de liaisonfiguur vanuit CAW Oost-Vlaanderen die het TIP met de CAW’s verbindt. Ze geeft professioneel advies aan CAW-medewerkers die transgender personen bijstaan. Vanuit haar kennis over het transthema verspreidt ze informatie naar alle CAW’s in Vlaanderen en Brussel.

Jongeren en volwassenen onthaal op de zorgkaart

In 2020 werd beslist om te streven naar het toevoegen van de jongeren- en volwassenonthalen op de zorgkaart van het TIP. De zorgkaart biedt een overzicht van alle zorgverleners in Vlaanderen die aangeven op professioneel vlak ervaring te hebben met trans personen en kennis of voeling hebben ten aanzien van het transgenderthema. Om een goede kwaliteit van dienstverlening te garanderen, worden ook elk jaar nieuwe criteria opgesteld zodat alle onthalen blijven voldoen aan de voorwaarden om op die zorgkaart te blijven. Bekijk de zorgkaart hier.

Referentiecentra

Een individueel CAW kan worden aangeduid als referentiecentrum voor specifieke thema’s en doelgroepen, en staat bijgevolg in om er een bijzondere expertise rond te ontwikkelen en die te delen met andere CAW’s. Zo biedt ieder CAW – min of meer – dezelfde diensten aan en worden er daarnaast specialisaties verdeeld onder ieder CAW.

CAW Oost-Vlaanderen als referentiecentrum voor het transthema

CAW Oost-Vlaanderen werd gekozen als referentie-CAW voor het transthema. Dit is niet toevallig. De voorloper van het TIP, de ‘Genderstichting’, zetelde al binnen CAW Oost-Vlaanderen. Dit droeg toen nog de naam CAW Artevelde. De genderstichting werd opgericht in 1984 en beëindigd in 2007.

Het CAW bij LGBTI+ vragen

Uitbreiding naar LGBTI+

CAW Oost-Vlaanderen werd sinds december 2021 niet alleen het referentiecentrum voor het transthema, maar ook voor LGBTI+ thema’s. Het transthema werd uitgebreid naar LGBTI+ in de brede zin van het woord. Enerzijds houdt dat in dat de aandachtspersonen het LGBTI+ thema ­- naast het transthema – onder de aandacht brengen. Anderzijds wordt binnen de werking ook ingezet op verdieping rond actuele LGBTI+ thema’s voor hulpverleners. Dit zijn thema’s zoals inclusieve en sensitieve opvang voor LGBTI+ personen, en hulpverlening op het kruispunt LGBTI+ en migratie. Op die manier worden hulpverleners op de werkvloer ook versterkt met kennis en tools gerelateerd aan het LGBTI+ thema.

De rol van aandachtspersonen

Per CAW wordt één medewerker aangeduid als aandachtspersoon. Aandachtspersoon zetten het thema op de agenda voor hun CAW en faciliteren de expertise-overdracht van het LGBTI+ thema. Daarnaast engageert de aangestelde aandachtspersoon zich om samen met anderen binnen de organisatie na te denken over hoe de expertise-overdracht het beste kan worden vorm gegeven, en welke korte en lange termijndoelstellingen worden beoogd. Dit wordt afgestemd op de lokale behoeftes en noden, en kan dus verschillen van CAW tot CAW.

Expertise voor cliënten en professionals

Dankzij de expertise die wordt ontwikkeld binnen de referentiethema’s, kunnen cliënten sneller rekenen op een deskundige behandeling van hun vragen. Het thema komt hoger op de interne agenda te staan en de organisatie is beter in staat om een transinclusieve omgeving aan te bieden. Voor collega’s in andere CAW’s is het referentie-CAW een vast aanspreekpunt en een bron van wetenschappelijke expertise.

CAW Oost-Vlaanderen informeert actief andere CAW’s en sensibiliseert over deze thematieken. De familiewerking – waarbij familie van mensen in transitie begeleid wordt in gesprekgroepen – zal in heel Vlaanderen verder uitgebouwd worden.

Meer informatie

Neem contact op met het CAW of met het Transgender Infopunt.