Blijvend aandacht vragen voor de meest kwetsbaren

De hervorming van de eerstelijnszorg in Vlaanderen werd concreet met de oprichting van 60 eerstelijnszones (ELZ). Onder leiding van een zorgraad zorgen die voor een betere afstemming tussen de lokale overheden en de zorg- en hulpverleners. Op die manier kan een sterk en goed afgestemd beleid met betrekking tot gezondheids- en welzijnszorg uitgezet worden. In 2020 werden die zorgraden door de regering erkend.

Inhoudelijk directeur Pamela De Dobbeleer vertelt: “CAW Oost-Brabant is, als vertegenwoordiger in de cluster welzijn, een betrokken actieve partner in de 5 eerstelijnszones binnen ons werkingsgebied.

In volle opstart kregen de zorgraden al meteen een belangrijke rol in de bestrijding van covid 19. De oprichting en goede werking van de vaccinatiecentra in 2021, bevestigde de meerwaarde van de ELZ’s. Ook de uitwerking van het Geïntegreerd Breed Onthaal (GBO) is een kans om de samenwerking in de ELZ verder vorm te geven. In dat alles blijven we als CAW het algemeen welzijn van de meest kwetsbare mensen op tafel leggen en zetten we de ondersteuning van jongeren en volwassenen op de kaart.

Hoewel de concrete verwezenlijkingen van 2021 en acties voor 2022 verschillen per eerstelijnszone, blijft het onze kernopdracht in de zorgraad om aandacht te vragen voor personen met een ondersteuningsnood, in het bijzonder de meest kwetsbaren onder hen. We werken daarom hard mee aan de uitrol van de eerstelijnspsychologische functie voor de meest kwetsbare bewoners in onze eerstelijnszones.“

We spraken met leidinggevenden over de ontwikkelingen in de verschillende eerstelijnszones.

Anneleen Giedts over ELZ Zuidoost Hageland

“Covid is al wat de klok sloeg het voorbije jaar. Het positieve daaraan was misschien wel dat het iedereen met elkaar verbonden heeft. We moesten wel samenwerken, dat ging niet anders. Binnen onze ELZ is dat op een hele mooie manier gebeurd. Het gevoel ergens samen voor te staan, iedereen draagt zijn steentje bij. Ik hoop dat die vibe in het samenwerken ook verder vloeit na corona.

Ik merk dat we als CAW gezien worden als een belangrijke partner en dat ook de mensen waarvoor wij werken als belangrijk gezien worden. We gingen samen nadenken: Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ook de meest kwetsbare mensen, die vaak moeilijk bereikbaar zijn, gevaccineerd worden? Wat zou helpen? Hoe kunnen we motiveren of drempels weg te werken? Daar was zelfs een speciale actiegroep voor. Ondanks de grote gezondheidscrisis was er steeds aandacht voor welzijn, specifiek voor deze meest kwetsbaren. We zijn er vanuit de zorgraad in geslaagd om de brug tussen gezondheid en welzijn te bouwen.

In het komende jaar willen we echt mentaal welzijn en veerkracht bevorderen. En daarin kunnen wij zeker een rol spelen. Ook door signalen vanuit ons werken op tafel te leggen. We willen het perspectief van de meest kwetsbare mensen blijvend op de agenda zetten.”

Godelieve Winckelmans over ELZ Leuven Noord

“We nemen als CAW een prominente rol in binnen de zorgraad en het dagelijks bestuur van de eerstelijnszone. We werken er met een fijne, open ploeg constructief samen en dat geeft goesting. Wij proberen de mensen waar we het voor doen centraal te zetten in de acties. Participatie van de doelgroep staat in de doelstellingen, maar dat blijkt in de realiteit niet altijd even evident.

Wel zijn we gestart met een werkgroep verbinding zorg en welzijn, onder andere vanuit signalen vanuit de thuiszorg. We willen hiermee zowel structureel als op casusniveau een verschil maken. Zodat we bijvoorbeeld sneller kunnen doorverwijzen naar elkaar.

In de toekomst hebben we een echte plek nodig voor onze ELZ, waar medewerkers elkaar kunnen ontmoeten en bijvoorbeeld een zorgoverleg kunnen doen. Een plek waar mensen uit de regio ons ook beter weten te vinden en de samenwerking een gezicht krijgt.”

Katrien Willems over ELZ Demerland

“De insteek binnen onze ELZ is het afgelopen jaar vaak medisch geweest. Omwille van covid, maar ook binnen andere focussen, zoals de ondersteuning van mantelzorgers. We luiden er als CAW telkens aan welzijnsbel en springen graag mee op initiatieven waar we dat welzijnsluik kunnen inbrengen.

De sleutel om goede acties op te zetten ligt ook echt in die samenwerkingen, de verbinding tussen mensen, tussen verenigingen, tussen groepen. De netwerken tussen organisaties waar we elkaars cliënten en manier van werken leren kennen. Dan kunnen er schone dingen ontstaan.”

An Verbelen over ELZ Leuven Zuid

“We kregen als eerstelijnszone middelen vanuit de Koning Boudewijn Stichting om te investeren in psychisch welzijn van de meest kwetsbaren. Van daaruit kwam een mooie samenwerking waarin wij als CAW onderzochten voor welke kwetsbare mensen in de regio Leuven Zuid die middelen best konden worden ingezet.

Wij deden telkens een screening naar kwetsbaarheid bij personen die we een langer traject bij een therapeut wilden aanbieden. In overleg met het Supportteam van Zorggroep Alexianen en in samenspraak met de psychologenkring maakten we de inschatting: kunnen we ondersteunen op de 1e lijn? Of is eerder tweedelijnszorg nodig? Vanuit hun kennis en contacten maakten we dan de brug. Zo maken we het verschil voor kinderen, jongeren en volwassenen in onze eerstelijnszone.

Die samenwerking tussen partners verder uitwerken, waar ieder zijn sterkte binnenbrengt, we elkaar beter leren kennen en we samen ons inzetten voor iedereen met een nood of een vraag. Daar kijk ik naar uit in 2022.”

Ann Ghilain over ELZ Leuven

“Er was meteen een sterke samenwerking binnen de eerstelijnszone. We hebben samen heel wat gerealiseerd in functie van de vaccinaties. Diensten uit verschillende sectoren werkten samen, hebben elkaar erg ondersteund in de crisis, advies gegeven, ervaringen uitgewisseld.

Bovendien voerden we een mooi experiment in samenwerking met het OCMW van Leuven. Zij hadden extra middelen om mensen te ondersteunen na covid en betrokken CAW en CGG in deze samenwerking. Een van onze medewerkers was aanwezig op het OCMW voor afspraken. Samen met de partners werden deze situaties besproken, gekeken welke ondersteuning er nodig was en werd doorverwezen waar nodig. Vooral in complexe casussen is het helpend om die verschillende partners rond de tafel te hebben. Dat heeft de samenwerking bevorderd en de kwaliteit van de zorg verbeterd.

Ook in De Nomade zijn collega’s van ons aanwezig, vanuit het JAC en het vluchtelingenonthaal. Ook Het Woonanker wordt er betrokken en er zijn heel wat plannen voor het komende jaar.

Het blijft echter zoeken hoe en of we aanwezig kunnen zijn op de vele verschillende plekken en locaties met de middelen die we hebben. Hoe kunnen we elkaar en elkaars aanbod toch zo goed mogelijk kennen? Hoe kunnen we elkaar ontmoeten en vlot bereikbaar en toegankelijk zijn? Zodat we mensen de juiste weg kunnen wijzen? Dat zal de uitdaging blijven.”

De cijfers

Hieronder vindt u enkele interessante cijfers, ingedeeld per eerstelijnszone.

Wil u graag meer cijfers?
Ontdek ze allemaal in ons cijferboek 2021.

Om deze video te kunnen bekijken, moet je cookies aanvaarden.