CAW Oost-Brabant

Samen tegen dak- en thuisloosheid

Begin 2018 publiceerde Anna Raymakers, UCLL- en KU Leuven-alumnus, haar eindwerk over dakloosheid in Leuven. Ze won er de Piet Cleemputprijs mee, de tweejaarlijkse prijs voor de beste thesis in Sociaal Werk.

Op haar titelblad lezen we: “Schijn bedriegt. Ook in de middenklassestad Leuven zijn er dak- en thuislozen.”

Een van de vaststellingen in het onderzoek was dat de aanpak van de dakloosheidsproblematiek versnipperd is, dat er hiaten zijn in het woonaanbod en dat er nood is aan een lokale strategie. Het onderzoek werd dan ook gepresenteerd op de lokale woonraad van mei 2017.

Ondertussen is het initiatief tot een actieplan genomen.

Lokale strategie tegen dak- en thuisloosheid

Aansluitend op een eerder initiatief van CAW Oost-Brabant in de zomer van 2016, zet de stad nu zelf stappen om te komen tot een lokale strategie. Dialoogmomenten moeten de nodige input leveren voor een omgevingsanalyse. Doel is om te komen tot het formuleren van beleidsadvies voor de aanpak van de dakloosheidsproblematiek.

Wil die aanpak efficiënt zijn, dan vraagt dat een samenspel tussen een lokaal bestuur, huisvestingsactoren en middenveldorganisaties. Schepen van Sociale Zaken, Bieke Verlinden, en enkele beleidsmedewerkers van de stad zijn initiatiefnemer van het overleg.

De aanpak van dak- en thuisloosheid vraagt een horizontale benadering, over alle levensdomeinen en dus ‘sectoren’ heen. De samenstelling van de dialoogmomenten is hiervan een weerspiegeling: een afvaardiging van de Spoorwegen, de politie, drughulpverlening, MOSC, GGZ, WGC, OCMW, SVK, sociale huisvesting, aanklampende zorg en de ondersteunende teams in het kader van artikel 107, de Leuvense buurtwerkingen; RISO Buurtwerk Casablanca, CAW Oost-Brabant vzw, Cachet vzw, De Ruimtevaart vzw. Ook de stem van de dak- en thuisloze mensen zelf krijgt een centrale plaats in dit traject.

De werkgroep vertrekt vanuit de FEANTSA-doelstellingen, vertaald naar de lokale situatie van de stad Leuven. Danny Lescrauwaet, Stafmedewerker SAM, neemt deel als expert en biedt input vanuit internationaal en nationaal onderzoek en ervaring.

Thematische werkgroepen

Op basis van deze doelstellingen gaan diverse werkgroepen aan de slag rond thema’s als woongerichte oplossingen en uitputting van rechten, preventie dak- en thuisloosheid, (woon)begeleiding op maat en een divers aanbod van opvang voor tijdelijk verblijf.

Zij formuleren samen met alle betrokken partners voorstellen over wat goede zorg kan zijn met betrekking tot die thema’s in onze stad.

De voorstellen worden in de zomer van 2019 samengevat in een beleidsadvies voor het nieuwe schepencollege.

Innovatieve aanpak

Bijzonder in dit project is dat dit onder regie van de stad gebeurt. Dit toont de betrokkenheid, de wil van het lokale bestuur om hier effectief werk van te maken.

Een gedeeld project dat horizontaal wil inspelen op de problematiek – op de aspecten wonen, welzijn, gezondheid, netwerking – maakt het mogelijk verbindingen te leggen tussen alle betrokken partners. Een samenwerking die noodzakelijk is voor ‘zorg op maat’ en voor het werken aan de grondrechten.

Dit veronderstelt een kritische kijk op het huidige gezamenlijke aanbod: doen we met z’n allen datgene wat nodig is om de dak- en thuisloosheid in onze stad aan te pakken? En waar zijn de hiaten? Wat kunnen we binnen het netwerk samen realiseren en waarvoor is er bijkomende financiering nodig? Waar liggen er nog hefbomen? Zijn we ook samen bereid om te leren vanuit goede praktijken, te bekijken hoe we hiervan een vertaalslag kunnen maken naar de lokale context? Waar kan de lokale overheid mee het verschil maken en wat moet aangepakt worden op Vlaams en Federaal niveau en op welke manier kunnen wij met dit netwerk krachtgerichte beleidssignalen vorm geven?

Een uitdaging die we erg graag samen met het lokale bestuur en alle relevante partners de komende jaren aangaan.

De stadsgrenzen voorbij

Dat de problematiek van dak- en thuisloosheid complex is, blijkt ook uit de onmogelijkheid om die lokaal af te lijnen. De vraag van Minister Vandeurzen om samen te zoeken naar een bovenlokale strategie is dan ook geen verrassing.

Ook in de opstart van een bovenlokale strategie is CAW Oost-Brabant mede trekker. We vertrekken er vanuit dezelfde strategische doelstellingen en verbinden waar mogelijk en relevant met de lokale strategie en de concrete acties.