Te weinig sociale woningen voor grote gezinnen
Om de gevolgen van de coronavirusmaatregelen op de private en sociale huurmarkt te temperen, nam de Vlaamse Regering een aantal maatregelen. Eén van die maatregelen was het tijdelijk verbod op uithuiszettingen, maar die beleidsbeslissing liep slechts tot juli. De nieuwe lockdown maakt het zoeken naar een geschikte woning zo goed als onmogelijk. Huisbezichtigingen zijn verboden en met mensen buiten het eigen gezin afspreken kan niet. Heel wat gezinnen dreigen op straat terecht te komen, en dat in deze koude winterperiode. Ondersteunende maatregelen voor kwetsbare huurders zijn dus noodzakelijk.
CAW slaat de handen in elkaar met andere partners zoals sociale verhuurkantoren en het OCMW om uithuiszettingen te voorkomen. Ze doen dit door middel van een preventieve aanpak gericht op de woonsituatie van de persoon of het gezin met een focus op het behouden van de woonst. Doordat de doelgroep zo kwetsbaar is en de coronacrisis het begeleidingstraject sterk bemoeilijkt, maken de CAW’s zich ernstige zorgen over de nabije toekomst. “Ik heb het gevoel dat ik de laatste tijd alleen maar slecht nieuws kan brengen aan mensen die bij ons komen voor hulp”, vertelt Vanessa. Vanessa is al meer dan 10 jaar woonbegeleider bij CAW Halle – Vilvoorde. “Het aanbod op de privémarkt is in onze regio onbetaalbaar voor kwetsbare gezinnen en wachtlijsten voor sociale huisvesting lopen op tot 5 of zelfs 10 jaar.” Vooral grotere gezinnen die minstens 3 kamers nodig hebben, zitten vast. Er zijn niet veel woningen met 3 of meer kamers en de gezinnen die zo’n woning kunnen bemachtigen, blijven er dan ook erg lang in wonen omdat er geen alternatief is. Dat maakt dat er geen doorstroom is en er voor andere kwetsbare gezinnen geen oplossing is. De Sociale Huisvestingsmaatschappijen kennen deze problematiek ook. Een aanzienlijk gedeelte van hun patrimonium is gericht naar grote gezinnen, maar vooral deze gezinnen blijven voor langere tijd sociaal huren, terwijl alleenstaanden of koppels makkelijker naar de privémarkt evolueren. Daardoor is het langer wachten op het vrijkomen van een woning die geschikt is voor grotere gezinnen.
Het gaat hier niet om extreem grote gezinnen, maar er gelden strikte regels op de sociale huurmarkt. Zo mogen enkel kinderen van hetzelfde geslacht met max. 5 jaar leeftijdsverschil bij elkaar op een kamer slapen. Wanneer je dus een jongen van 6, een meisje van 4 en nog een jongen van 1 hebt, krijg je geen sociale woning met 3 kamers, want er zijn er 4 nodig. Op de privémarkt gelden deze regels niet, dus gaan gezinnen in te kleine woningen met 2 kamers wonen. Er zijn op dit moment veel mensen op zoek naar een huurwoning. Verhuurders eisen meer en meer loonbrieven, er wordt ook weer 3 maanden waarborg gevraagd. Hierdoor vallen kwetsbare gezinnen uit de boot.
Naast weinig realistische woonmogelijkheden in de rand rond Brussel, heeft het opvangcentrum van CAW in Halle in 2019 noodgedwongen de deuren moeten sluiten. Om de vraag toch wat te kunnen opvangen, heeft het CAW een alternatieve vorm van tijdelijke opvang voorzien in studio’s. Daarmee volgen ze de trend waarin wordt afgestapt van opvang in groep. In Vilvoorde werken ze daarvoor samen met de stad, die het pand ter beschikking stelt. Ook in Halle hebben ze enkele woningen, waar mensen 3 tot 6 maand in terecht kunnen. “We hopen voor hen tijdens die periode een structurele oplossing te hebben”, zegt Willy Heylen, inhoudelijk directeur. Maar daarvoor zijn structurele maatregelen nodig door (lokale) overheden. Door zelf te voorzien in tijdelijke opvang, doet het CAW al meer dan wat ze kan. “Het breekt ons hart dat we die mensen vaak niet verder kunnen helpen dan die tijdelijke opvang met begeleiding,” zegt Vanessa, “wetende dat ze erna terug bij af zijn omdat we ze niet kunnen toewijzen aan/begeleiden naar een langdurige woning.”
