‘Samenwerken met partners wordt makkelijker als je elkaar goed kent en snel vindt in een zorgraad.’

Zorgen voor effectieve en kwalitatieve eerstelijnshulp waar de burgers centraal staan en die toegankelijk is voor iedereen. Zo luidt de opdracht van de acht eerstelijnszones (ELZ) in Limburg. Maar wat is een ELZ? Lutgart Van Ende legt het je graag uit. Voor CAW Limburg neemt zij deel aan de zorgraad van ELZ Herkenrode en ELZ ZOLim.

Een ELZ, wat moet iemand die daar nog nooit over heeft gehoord zich daarbij voorstellen?

ELZ’s zijn opgericht om zorg- en welzijnsactoren, lokale besturen en burgers nauwer te laten samenwerken. Als ik over burgers spreek, dan gaat het meer specifiek over personen met zorg- en ondersteuningsnoden (PZON). Om deze nauwere samenwerkingen behapbaar te maken, is Limburg opgedeeld in 8 ELZ’s. Bij de opdeling werd rekening gehouden met bestaande samenwerkingen en de beweegneigingen van burgers. Anders gezegd: als burgers hulp nodig hebben, waar zoeken ze dan hulp?

Wie zit aan het stuur van een ELZ?

Elke ELZ is een vzw die wordt aangestuurd door een zorgraad (vergelijkbaar met een Raad van Bestuur, nvdr), een dagelijks bestuur en een algemene vergadering. Een team van 2 à 3 medewerkers per ELZ zorgt voor praktische en administratieve ondersteuning en maakt intern en extern verbinding in de eigen ELZ en met de andere ELZ’s. Elke zorgraad bestaat uit een vertegenwoordiger van de vier partners (zorg, welzijn, lokale besturen en burgers, nvdr).

ELZ’s zijn opgericht om zorg- en welzijnsactoren, lokale besturen en burgers nauwer te laten samenwerken.

Je bent zelf actief in twee Limburgse zorgraden. Welke rol neem je hierin op?

In de zorgraad probeer ik het thema welzijn mee op tafel te leggen, meer specifiek de thema’s die ons CAW behartigt. Ik denk hierbij bv. aan de extra middelen die CAW Limburg kreeg in het kader van het actieplan Zorgen voor Morgen van minister Beke. Daardoor konden we in 2020 ons begeleidingsaanbod tijdelijk versterken. We participeren bv. ook in 1 gezin 1 plan. Ik informeer de zorgraad over zulke initiatieven en probeer hen hierbij te betrekken.

Stuurde corona jullie plannen in de war?

Corona slorpt de zorg op en daarmee ook een belangrijk deel van de agenda van de zorgraad. In 2020 ging het vooral om de organisatie van de schakelzorgcentra en de impact van corona op de vier partners. In 2021 staat voorlopig de organisatie van de vaccinatie voorop. Via de zorgraad krijg ik informatie over de stand van zaken van de besmettingen in de betreffende ELZ en de uitbraken die zich voordoen. Vervolgens bekijk ik samen met de andere partners hoe we hierin kunnen samenwerken en welke acties rond bv. sensibilisering we kunnen nemen. Als ik iets positiefs meeneem uit de crisis, dan wel de boost die corona aan de zorgraden gaf. Samenwerken met partners wordt makkelijker als je elkaar goed kent en snel vindt in een zorgraad.

Als ik iets positiefs meeneem uit de crisis, dan wel de boost die corona aan de zorgraden gaf.

Wat beschouw je als de belangrijkste verdienste van de zorgraad en de ELZ’s?

De grote kracht van de zorgraad is dat zorg, welzijn en lokale besturen elkaar regelmatig ontmoeten en dat burgers en mantelzorgers hierbij betrokken zijn. Deze twee laatste groepen hebben vaak een kritische blik op ideeën en initiatieven van professionals. Ze zijn ook mondig en leggen hun noden op tafel waardoor initiatieven beter afgestemd zijn op die noden.

Hoe ziet de toekomst van de ELZ’s en de zorgraad eruit voor jou?

We hopen na corona aan de slag te gaan met de jaaractieplannen. We willen inzetten op preventieve en curatieve acties die het welzijn van burgers versterken. Zo gaat de intergemeentelijke preventiemedewerker burgers mee sensibiliseren over gezondheidsthema’s. We willen ook meer inzetten op buurtgericht werken en verbinding stimuleren tussen burgers in buurten, wijken en gemeenten. Corona leerde ons dat zulke initiatieven helpen om vereenzaming te voorkomen. Een sterk netwerk in je eigen buurt zorgt er tegelijkertijd voor dat een probleem sneller wordt gesignaleerd en de drempel naar professionele hulp wordt verlaagd. Verder hopen we dat de bruggen tussen de burgers, zorg, welzijn en lokale besturen zichtbaarder en steviger worden.

Door de problemen over veel schouders te spreiden zijn er waardevolle verbindingen tussen mensen en organisaties tot stand gekomen.

Hoe kijk je zelf terug op coronajaar 2020?

Op professioneel vlak creëerde corona veel uitdagingen. Door de problemen over veel schouders te spreiden zijn er waardevolle verbindingen tussen mensen en organisaties tot stand gekomen. Ik heb genoten van de vernieuwende projecten die dit opgeleverd heeft, ook al ging het vaak om vrijwilligerswerk ‘s avonds en in het weekend. In ons CAW groeiden sommige werkingen meer naar elkaar toe, terwijl andere zich meer op zichzelf terugplooiden. Hier moeten we post-corona nog iets mee doen. Ik miste ook de verbinding op het werk. Een scherm is toch wat anders dan face-to-face contact. Privé heb ik het echt gehad met corona. Ik snak naar ‘gewoon’ menselijk contact met familie en vrienden, bv. een knuffel als daar nood aan is of de batterijen opladen in de weekends of tijdens een vakantie. Ik hoop dat hiervoor terug meer ruimte komt door de vaccinaties zodat niet enkel hard werken, maar ook de batterijen opladen terug heel wat mogelijkheden kent.

CAW Limburg zetelt in de acht zorgraden die de Limburgse ELZ’s aansturen. Wil je meer weten over de ELZ waar je woont of werkt? Ga naar eerstelijnszone.be. Heb je specifieke vragen? Spreek de CAW-vertegenwoordiger van jouw zorgraad aan:

  • Haspengouw: Kris Vanderhoydonck, kris.vanderhoydonck@cawlimburg.be of 011 85 99 20
  • Herkenrode: Lutgart Van Ende, lutgart.vanende@cawlimburg.be of 011 85 99 20
  • Kemp en Duin: Johan Neijens, johan.neijens@cawlimburg.be of 089 300 150
  • Maasland: Johan Neijens, johan.neijens@cawlimburg.be of 089 300 150
  • MidWestLim: Jan Gilissen, jan.gilissen@cawlimburg.be of 089 300 150
  • Noord-Limburg: Marina Punie, marina.punie@cawlimburg.be of 089 300 150
  • West-Limburg: Jan Gilissen, jan.gilissen@cawlimburg.be of 089 300 150
  • ZOLim: Lutgart Van Ende, lutgart.vanende@cawlimburg.be of 011 85 99 20